Każdego roku ponad 10 tys. osób w Polsce próbuje odebrać sobie życie. Na skutek próby samobójczej w 2022 r. zmarło 5 108 osób – oznacza to, że codziennie blisko 15 osób popełnia samobójstwo. Szczególnie alarmujący jest gwałtowny wzrost statystyk pośród młodzieży. Najwięcej, ponad 2 tys., prób samobójczych odnotowano w grupie wiekowej 13-18 lat. To o ponad 40% więcej niż w roku 2021 r. i aż 150% więcej niż w 2020 r. W ubiegłym roku aż 150 z nich zakończyło się zgonem. Eksperci przekonują, że samobójstwa to dramat zarówno jednostek, jak i całego społeczeństwa. Fundacja „Terapia to NIE wstyd” za cel stawia sobie destygmatyzację pomocy psychologicznej i już po raz czwarty wychodzi na ulice aby udzielać bezpłatnego wsparcia.
Wspólna sprawa
Chroniczny stres, lęk, samotność, poczucie zagubienia, trudności w komunikacji z otoczeniem to tylko kilka z czynników prowadzących do tłumienia emocji i wycofania z życia społecznego. Choć próby samobójcze podejmują osoby bez względu na wiek, miejsce zamieszkania czy sytuację ekonomiczną, w ostatnich latach obserwowaliśmy wzrost czynników ryzyka mogących przyczynić się do targnięcia się na własne życie. Szczególne piętno odcisnęła izolacja w konsekwencji pandemii. Do trudnych doświadczeń dołączył także m.in. wybuch wojny w Ukrainie i spowodowana nią niepewność ekonomiczna. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia przekonują, że samobójstwa to dramat nie tylko jednostek i ich bliskich, ale całego społeczeństwa. Dlatego tak ważna jest profilaktyka – na poziomie indywidualnym: umiejętność rozpoznawania emocji i proszenia o pomoc, a na poziomie społecznym: świadomość obecności problemu, uważność na drugiego człowieka i akceptacja.
Samobójstwom można zapobiec
Choć z roku na rok coraz więcej osób decyduje się na skorzystanie z pomocy psychologicznej, w wielu środowiskach zdrowie psychiczne wciąż stanowi temat tabu. Choroby psychiczne powodują lęk społeczny, kojarzone są z osobami odmiennymi i żyjącymi na marginesie. W rzeczywistości osobą w kryzysie może być każdy – koleżanka z pracy, ekspedientka w sklepie, partner albo własne dziecko. Zapobieganie samobójstwom wymaga opracowania strategii opartej na rzetelnych danych i współpracy wielu sektorów. Najważniejszym elementem profilaktyki jest jednak wczesna diagnoza.
– Priorytetem naszej działalności jest umożliwienie wczesnej diagnozy. Szczególnie ważne jest dla nas aby pomoc docelowo docierała do miejsc, w których dostęp do specjalistów jest ograniczony lub wręcz niemożliwy. Chcemy, aby w przyszłości nasze Terapiobusy zwiększyły świadomość jak ważna jest profilaktyka zdrowia psychicznego, a tym samym zmniejszyły statystyki samobójstw tak jak Mammobusy przyczyniły się do zwiększenia świadomości w zakresie profilaktyki raka piersi – mówi Anna Węgrzyn, Prezes Fundacji Terapia to NIE wstyd.
Terapiobusem przez Polskę
Kampania społeczna “Terapia to NIE wstyd”, odbywa się od 2020 r. niezmiennie 10 września, czyli w Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. Obecność Terapiobusa w przestrzeni publicznej stanowi pierwszy krok do oswojenia tematu i zmiany postrzegania terapii. Każdego roku do akcji przyłącza się coraz więcej miast. W tegorocznej edycji z bezpłatnej porady psychologicznej można skorzystać nie tylko w Warszawie, Gdańsku, czy Poznaniu, ale także m.in. Bolesławcu, Rybniku, Świeciu, Puławach, Drawsku Pomorskim, czy Wejherowie. Bezpłatna pomoc psychologiczna będzie udzielana we współpracy z Pilotażem Centrów Zdrowia Psychicznego i zaprzyjaźnionymi gabinetami terapeutycznymi w Terapiobusach lub specjalnie przygotowanych namiotach. Rolą osób udzielających wsparcia jest psychoedukacja i wskazanie właściwej drogi pomocy oraz interwencji kryzysowej.
– Chcemy dotrzeć do jak najszerszego grona potrzebujących. Nasza akcja pokazuje jak wielkie jest zainteresowanie bezpłatną pomocą psychologiczną. Dotychczas udało nam się zrealizować trzy edycje kampanii, szereg działań psychoedukacyjnych i udzielić ponad 1000 bezpłatnych konsultacji na ulicach. Jesteśmy przekonani, że zdrowie psychiczne wykracza poza interes jednostki i tylko razem jesteśmy w stanie zadbać o jego jakość – puentuje Anna Węgrzyn, Prezes Fundacji Terapia to NIE wstyd.
Tegoroczna edycja przebiega pod hasłem „STOP SAMOBÓJSTWOM – życie ma SENS”. Największe wydarzenie odbędzie się na Placu Defilad w Warszawie. Odwiedzający będą mieli okazję nie tylko skorzystać z konsultacji w Terapiobusach, ale także wziąć udział w panelach dyskusyjnych czy odwiedzić strefy psychoedukacji tworzone przez m.in. eFkropka, Wydawnictwo Wrażliwe oraz fundacje: Jest Sens, Terapeutyczną, Kasi Dulnik , Edukacji Społecznej, Wypłyń na Głębię, Twój detoks. Wydarzenie objęte zostało patronatem honorowym Ministerstwa Zdrowia, Prezydenta miasta stołecznego Warszawa, Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego oraz Życie Warte Jest Rozmowy. Działania fundacji wspiera ponadto m.in. InPost, Radio Kolor, Zrzutka oraz komunikacja miejska w 15 miastach Polski aby wspólnie dotrzeć do jak najszerszego grona osób potrzebujących.
W tym roku po raz pierwszy na ulice wyjdą również wolontariusze, którzy za pomocą „e-puszki” będą kwestować na bezpłatną pomoc psychologiczną. Osoby zainteresowane przekazaniem datku, po zbliżeniu telefonu do QR kodu, będą miały możliwość wyboru kwoty do wpłaty i przyczynienia się do wspólnego szerzenia bezpłatnego wsparcia.
Już dzisiaj działania fundacji można wesprzeć pod adresem: zrzutka.pl/terapiatoniewstyd
Więcej informacji na stronie:
