Te niepokojące dane pochodzą z niedawno opublikowanych badań Eurostatu „Destination of ICT devices no longer in use”. Chociaż każdego roku na rynek trafia coraz więcej sprzętów elektronicznych, nie radzimy sobie z ich prawidłową utylizacją. Problem dotyczy nie tylko Polski, ale jest zauważalną bolączką całej Europy. Badania wskazują, że aż 32% Polaków nie pozbywa się starych laptopów czy tabletów, a 48% z nas gromadzi nieużywane telefony komórkowe. Tylko 12% Polaków podejmuje się recyklingu telefonów, a w Grecji, gdzie odsetek jest najwyższy, wynosi on zaledwie 17%.
Średnio w UE aż 19% mieszkańców przechowuje w domu stare komputery stacjonarne, nie podejmując żadnych kroków w kierunku ich utylizacji1.
Szuflady pełne elektronicznych odpadów
Największą liczbę osób, które decydują się na oddanie lub sprzedaż starych telefonów komuś innemu, odnotowano w Chorwacji (32%) i Holandii (24%). 13% osób w UE decyduje się na recykling komputerów stacjonarnych, a 8% decyduje się na ich oddanie lub sprzedaż. Dlaczego tak wiele osób unika przekazywania urządzeń elektronicznych do recyklingu?
Problem z recyklingiem sprzętów zauważają też sieci z elektroniką. – Nasi klienci w trakcie rozmów z doradcami w sklepach wskazywali, że nie mają dostatecznej wiedzy, jak bezpiecznie i za darmo, co też odgrywa wielkie znaczenie, pozbyć się nieużywanych urządzeń. Dlatego w efekcie często trafiają one do przysłowiowych szuflad – mówi Daniel Mikołajczyk, Dyrektor Zarządzający Pionem Sprzedaży, Członek Zarządu MediaMarkt – Wielu ludzi obawia się też, że przekazując urządzenia, ryzykują ujawnienie poufnych danych, plików, zdjęć czy kont użytkowników, co stwarza zagrożenie dla ich prywatności. Z kolei, gdy urządzenia są wciąż sprawne, niektórzy wolą trzymać je na „czarną godzinę”, choć później w praktyce najczęściej stary sprzęt okazuje się i tak już nie działać. W odpowiedzi na te głosy wprowadziliśmy usługę umożliwiającą oddanie urządzeń w we wszystkich salonach w zamian za kartę podarunkową do wykorzystania w sieci sklepów MediaMarkt, jednocześnie zapewniając kompletną ochronę danych klientów. W ciągu ostatnich miesięcy zauważyliśmy wyraźny wzrost zainteresowania taką możliwością.
Eko-deklaracje a praktyka
W ostatnich latach można zauważyć dynamicznie rosnące zainteresowanie zrównoważonym stylem życia. Póki co, jednak nadal jeszcze niewielki odsetek osób decyduje się na bezpieczne pozbycie się zalegających w domu sprzętów – 33% laptopów i tabletów mieszkańców Europy nadal zbierane jest w domu, a oddawane do recyklingu tylko 10%.2
Brak pomysłów na to, jak i dlaczego trzeba odzyskiwać elektrośmieci, jest zaskakujący w kontekście deklaracji, w których coraz więcej osób twierdzi, iż kwestie ekologiczne mają dla nich znaczenie w procesie dokonywania zakupów. W różnych badaniach prowadzonych w ostatnich latach znacząca część polskich konsumentów podkreśla, że ważne jest dla nich, aby kupowane produkty i usługi były przyjazne dla środowiska. Ostatecznie jednak przy zakupie decydujące znaczenie ma przede wszystkim zasobność naszego portfela. Biorąc pod uwagę, że ostatni okres minął pod znakiem wysokiej inflacji, mogło to mieć wpływ na spowolnienie trendu.
– W ostatnich miesiącach zauważyliśmy zwiększone zainteresowanie klientów możliwością zakupów ratalnych, co niewątpliwie wiąże się z wyjątkowo wymagającą sytuacją ekonomiczną, z jaką mieliśmy do czynienia. Jednak bez względu na wszystko cyfryzacja stanowi nieodłączną część życia współczesnego konsumenta, niezbędną, żeby kontaktować się z bliskimi, czy sprawnie załatwiać różne sprawy, dlatego staje się konieczną pozycją zakupową w naszych budżetach. Z tego powodu poza możliwością skorzystania z rat jako pierwsza sieć z elektroniką użytkową już jakiś czas temu wprowadziliśmy do oferty marki własne (ISY, ok., Koenic). Widzimy, że cieszą się one dużą popularnością, zwłaszcza wśród młodszych klientów oraz tych, którzy reprezentują większe gospodarstwa domowe i muszą zaspokoić elektroniczne potrzeby wszystkich domowników – dodaje Daniel Mikołajczyk, Dyrektor Zarządzający Pionem Sprzedaży, Członek Zarządu MediaMarkt.
Drugie życie elektroniki
Innym trendem sprzyjającym oszczędnościom w elektronice, staje się tzw. smart shopping, ale też naprawa, czy „odświeżenie” sprzętu. Taka praktyka nie tylko jest przyjaźniejsza portfelom, ale również przyczynia się do zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi zużywanymi przy produkcji nowych urządzeń.
– Pozwala to dłużej użytkować zakupiony sprzęt i przekłada się bezpośrednio na ograniczenie ilości generowanych odpadów elektronicznych. Można przyjść do naszych sklepów i skonsultować z doradcą, czy jest szansa, aby dane urządzenie jeszcze przywrócić do sprawności. Inną opcją jest skorzystanie z bonu na zakupy o wartości uzgodnionej w trakcie wyceny urządzenia – tłumaczy Daniel Mikołajczyk, Dyrektor Zarządzający Pionem Sprzedaży, Członek Zarządu MediaMarkt.
1 Badania Europejskiego Urzędu Statystycznego „Destination of ICT devices no longer in use”, opublikowane 24 listopada 2023.
2 Ibidem.
