Jak odróżnić przeziębienie od alergii?

Jak odróżnić przeziębienie od alergii?

Wielu z nas co jakiś czas zmaga się z nieprzyjemnymi objawami układu oddechowego: katarem, kichaniem, zatkanym nosem czy łzawiącymi oczami. Zdarza się, że objawy te wywołuje typowa infekcja wirusowa – przeziębienie, a innym razem – reakcja alergiczna na pyłki, roztocza czy sierść zwierząt. Choć niektóre symptomy się pokrywają, istnieje kilka istotnych różnic, które pozwalają w prosty sposób zorientować się, z czym mamy do czynienia. Poniżej przedstawiamy zestaw wskazówek, które pomogą wyróżnić przeziębienie od alergii.

1. Czas trwania dolegliwości

• Przeziębienie trwa zwykle od 3 do 7 dni. Objawy pojawiają się stopniowo, często zaczynając się od uczucia drapania w gardle, a następnie nasilając katar i kaszel. Po tygodniu większość osób odczuwa znaczną poprawę.

• Alergia może utrzymywać się przez cały sezon pylenia (kilka tygodni lub nawet miesięcy), a w przypadku alergii na roztocza czy pleśnie – praktycznie przez cały rok. Objawy pojawiają się zawsze po kontakcie z alergenem i zazwyczaj ustępują, gdy usuniemy źródło uczulających cząsteczek.

2. Charakter kataru

• Przeziębienie: na początku często występuje wodnisty katar, który po kilku dniach zmienia się w gęstszy, żółtawy lub zielonkawy. Jest to sygnał, że organizm walczy z wirusami i wkracza układ odpornościowy.

• Alergia: katar jest niemal zawsze wodnisty, klarowny i bardzo intensywny, bez zmiany barwy. Zazwyczaj towarzyszy mu swędzenie nosa, a wydzielina szybko spływa do gardła lub kapie po tylnej ścianie nosa.

3. Kichanie i swędzenie

• Przeziębienie: kichanie występuje, ale nie jest tak gwałtowne i częste jak w alergii. Rzadziej towarzyszy mu uczucie świądu nosa czy oczu.

• Alergia: intensywne, niekontrolowane ataki kichania – nawet kilka razy z rzędu. Uczuciu kichania towarzyszy niemal zawsze swędzenie nosa, gardła, a często też oczu i podniebienia.

4. Objawy ogólne i stan ogólny

• Przeziębienie: może mu towarzyszyć gorączka do około 38 °C, uczucie osłabienia, bóle mięśni, ból gardła oraz ogólne złe samopoczucie. Czasem pojawia się kaszel, zwłaszcza mokry w końcowej fazie choroby.

• Alergia: gorączka jest raczej nieobecna. Samopoczucie ogólne zazwyczaj nie pogarsza się aż tak bardzo – nie odczuwamy silnych bólów mięśni czy dreszczy. Może pojawić się kaszel suchy, szczególnie w przypadku alergii na pyłki lub sierść.

5. Oczy – co mówią nam spojówki?

• Przeziębienie: zaczerwienieniu oczu towarzyszy często zmęczenie lub podrażnienie wywołane kaszlem i ogólnym stanem zapalnym. Rzadko jednak swędzą.

• Alergia: swędzenie oczu i łzawienie to jedne z najwcześniejszych objawów. Spojówki są wyraźnie zaczerwienione, często pojawia się obrzęk powiek.

6. Pora roku i czynniki wywołujące

• Przeziębienie: nasilenie infekcji wirusowych obserwuje się głównie jesienią i zimą, gdy przebywamy w zamkniętych pomieszczeniach. Zimne powietrze i gwałtowne zmiany temperatury sprzyjają rozwojowi wirusów.

• Alergia: sezonowość zależy od rodzaju alergenu. Alergia na pyłki drzew występuje wiosną, traw – latem, chwastów – późnym latem i jesienią. Alergia na roztocza czy pleśnie – przez cały rok, zwłaszcza w zamkniętych, wilgotnych pomieszczeniach.

7. Testy diagnostyczne

• Przeziębienie: diagnoza opiera się na objawach klinicznych. Nie wymaga specjalnych badań – lekarz stawia diagnozę na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego.

• Alergia: warto wykonać testy skórne (punktowe) lub badania krwi (oznaczenie poziomu IgE swoistych). Dzięki temu można zidentyfikować konkretne alergeny i wprowadzić odpowiednie leczenie odczulające lub unikać źródła.

8. Leczenie – jak postępować?

Przeziębienie:

1. Odpoczynek i nawadnianie – pij dużo ciepłych płynów (herbaty z cytryną, napary ziołowe, buliony).

2. Leki objawowe – przeciwgorączkowe (paracetamol, ibuprofen), krople do nosa obkurczające błonę śluzową.

3. Suplementacja – witamina C, cynk, preparaty na odporność.

4. Nawilżanie powietrza – pomaga złagodzić kaszel i suchość gardła.

Alergia:

1. Unikanie alergenu – zamykanie okien w sezonie pylenia, regularne odkurzanie, filtr HEPA.

2. Leki przeciwhistaminowe – tabletki, krople do oczu lub nosa blokujące uwalnianie histaminy.

3. Steroidy donosowe – kortykosteroidy w aerozolu do nosa zmniejszające stan zapalny.

4. Odczulanie (immunoterapia) – długoterminowa terapia, która może zmniejszyć wrażliwość na alergen.

9. Kiedy zgłosić się do lekarza?

• Przeziębienie: jeśli gorączka utrzymuje się dłużej niż 3–5 dni, objawy nasilają się (ból zatok, silny ból gardła, duszność), pojawia się problem z oddychaniem lub towarzyszy wysoka temperatura powyżej 38,5 °C.

• Alergia: gdy objawy nie ustępują po zastosowaniu leków przeciwhistaminowych, nasila się duszność lub występują objawy astmy (świszczący oddech), a także zawsze przed rozpoczęciem immunoterapii.

Podsumowanie

Choć przeziębienie i alergia mogą mieć podobne objawy, to zrozumienie kluczowych różnic pozwala szybko rozpoznać przyczynę dolegliwości. Przeziębienie ma zwykle ostry początek, żółto-zielony katar i gorączkę, natomiast alergia wiąże się z wodnistym katarem, swędzeniem oczu i nosa oraz długotrwałym utrzymywaniem się objawów w kontakcie z alergenem. W razie wątpliwości warto skonsultować się z lekarzem i wykonać odpowiednie badania diagnostyczne. Dzięki temu można dobrać skuteczne leczenie i cieszyć się dobrym samopoczuciem przez cały rok.