1. Gromadzenie niezbędnych informacji
Zanim usiądziesz do pisania wniosku, przygotuj wszystkie dane, które będziesz musiała zawrzeć w formularzu lub liście:
-
Dane osobowe: pełne imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, numer telefonu i e-mail.
-
Dane pracodawcy: nazwa zakładu pracy, adres, dane działu kadr.
-
Data planowanego porodu: na podstawie zaświadczenia lekarskiego.
-
Okres urlopu: najczęściej 20 tygodni przy jednym dziecku (14 przed porodem i 6 po), z możliwością rozszerzenia o urlop rodzicielski.
-
Zaświadczenie lekarskie: dokument od ginekologa prowadzącego ciążę, potwierdzający przewidywaną datę porodu.
Zgromadzenie tych danych pozwoli uniknąć późniejszych poprawek lub konieczności dostarczania dodatkowych dokumentów przez pracodawcę.
2. Wybór formy wniosku
Urlop macierzyński można w Polsce zgłosić na dwa sposoby:
-
Formularz Z-3 (druk ZUS) – oficjalny dokument, który jednocześnie zgłasza urlop macierzyński do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
-
Wniosek pisemny (listowny) – tradycyjny list do pracodawcy, zawierający wszystkie wymagane elementy.
Pracodawca może udostępnić gotowy formularz Z-3, ale jeśli wolisz tradycyjną formę, wystarczy Ci czysta kartka lub szablon wniosków w firmowym intranecie.
3. Struktura i nagłówek dokumentu
Każdy poprawny wniosek powinien rozpoczynać się od nagłówka:
-
Miejscowość i data – np. „Warszawa, 10 maja 2025 r.”
-
Dane adresata –
-
Imię i nazwisko przełożonego (np. „Anna Kowalska, Kierownik Działu Kadr”)
-
Dokładna nazwa firmy i jej dokładny adres
-
-
Tytuł dokumentu – np. „Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego”
Prawidłowo sformatowany nagłówek ułatwia kadrze identyfikację dokumentu i przyspiesza proces jego rozpatrzenia.
4. Treść wniosku – co musi się znaleźć
W głównej części wniosku zawrzyj kolejno:
-
Wprowadzenie
„Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu macierzyńskiego…” -
Podstawa prawna
Możesz przytoczyć art. 180–184 Kodeksu pracy lub odpowiedni zapis w ustawie o świadczeniach rodzinnych. To nie jest obowiązkowe, ale dodaje profesjonalnego tonu. -
Okres urlopu
-
Od: dzień porodu przewidywanego na podstawie zaświadczenia lekarskiego (np. 1 lipca 2025 r.).
-
Do: koniec okresu macierzyńskiego – np. 20 tygodni później (18 listopada 2025 r.).
Jeśli planujesz podzielić urlop – napisz:
„Proszę o udzielenie urlopu macierzyńskiego w wymiarze: 14 tygodni przed planowanym porodem i 6 tygodni po porodzie.”
-
-
Załączniki
Wymień dokumenty dołączone do wniosku, np.:-
Zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu
-
Kopia dowodu osobistego (jeśli wymaga tego pracodawca)
-
-
Podpis
Na końcu dokumentu złóż odręczny podpis i ewentualnie pieczątkę imienną.
Przykład fragmentu treści:
„Na podstawie zaświadczenia lekarskiego z 5 maja 2025 roku proszę o udzielenie mi urlopu macierzyńskiego w wymiarze dwudziestu tygodni, który pozwoli mi poświęcić się opiece nad dzieckiem i zadbać o moje zdrowie. Do wniosku załączam zaświadczenie lekarskie oraz kopię dowodu osobistego.”
5. Termin i sposób złożenia
Zgodnie z przepisami, wniosek o urlop macierzyński najlepiej złożyć najpóźniej na 21 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu. W praktyce jednak warto to zrobić od razu po uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego – daje to czas na ewentualne poprawki i potwierdzenie przyjęcia wniosku przez pracodawcę.
Sposoby złożenia:
-
Osobiście w dziale kadr – poproś o pisemne potwierdzenie odbioru.
-
Mailowo – wyślij skan lub PDF wniosku oraz załączników na firmową skrzynkę kadr, a oryginały dostarcz w ciągu 7 dni.
-
Przez e-PUAP – jeśli firma umożliwia kontakt z URZĘDEM PRACY drogą elektroniczną, możesz wysłać formularz Z-3.
6. Potwierdzenie i dalsze kroki
Po złożeniu wniosku:
-
Pracodawca ma 7 dni na potwierdzenie przyjęcia wniosku i przekazanie go do ZUS (w przypadku formularza Z-3).
-
ZUS – wypłacając zasiłek macierzyński, na podstawie dokumentów od pracodawcy. Wypłaty następują zwykle w terminie do 30 dni od złożenia wniosku o zasiłek.
-
Kontakt z kadrami – sprawdź, czy przyszłe terminy urlopu rodzicielskiego nie wymagają oddzielnego wniosku; wniosek o rodzicielski składasz na co najmniej 14 dni przed zakończeniem macierzyńskiego.
7. Najczęściej popełniane błędy
Przy przygotowywaniu wniosku warto zwrócić uwagę, aby uniknąć typowych potknięć:
-
Brak daty i miejscowości – wniosek bez daty jest niekompletny.
-
Nieprawidłowy okres urlopu – oblicz dokładnie tygodnie, zwłaszcza gdy rozdzielasz przed- i poporodowy.
-
Brak załączników – większość wniosków wraca do nadawcy z prośbą o dostarczenie zaświadczenia lekarskiego.
-
Nieczytelny podpis – pracodawca może zwrócić wniosek w razie problemów z identyfikacją.
8. Podsumowanie
Prawidłowo sporządzony wniosek o urlop macierzyński to gwarancja bezstresowego przejścia w nowy etap życia. Kluczem jest przygotowanie wszystkich danych, jasna i zwięzła treść dokumentu oraz terminowe złożenie — najlepiej zaraz po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego. Dzięki powyższemu „krok po kroku” nawet po raz pierwszy stawiająca pierwsze kroki w formalnościach przyszła mama poczuje pewność, że nic nie umknie jej uwadze.
Życzymy spokojnego i dobrze zorganizowanego urlopu macierzyńskiego!