Jak napisać wniosek o urlop macierzyński krok po kroku

Urlop macierzyński to jedno z podstawowych praw pracowniczych przyszłej matki w Polsce. Choć formalnie proces składania wniosku wydaje się prosty, wielu przyszłych rodziców zastanawia się, jakie elementy powinien zawierać dokument i kiedy najlepiej go złożyć. Poniżej przedstawiamy dziennikarski poradnik „krok po kroku”, który poprowadzi Cię przez cały proces sporządzania wniosku o urlop macierzyński – od zbierania niezbędnych danych, przez prawidłowe napisanie treści, aż po złożenie dokumentu w dziale kadr.
Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
WhatsApp
Email
Print
Młoda blondynka siedzi przy stole w jasnym pokoju, trzymając na kolanach śpiącego niemowlaka w białym body. Ubrana w biały t-shirt i żółte legginsy, pisze coś na kartce papieru. Obok niej stoi starsze dziecko, kilkuletni chłopiec w szarej koszulce, spokojnie obserwujący mamę.

1. Gromadzenie niezbędnych informacji

Zanim usiądziesz do pisania wniosku, przygotuj wszystkie dane, które będziesz musiała zawrzeć w formularzu lub liście:

  1. Dane osobowe: pełne imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, numer telefonu i e-mail.

  2. Dane pracodawcy: nazwa zakładu pracy, adres, dane działu kadr.

  3. Data planowanego porodu: na podstawie zaświadczenia lekarskiego.

  4. Okres urlopu: najczęściej 20 tygodni przy jednym dziecku (14 przed porodem i 6 po), z możliwością rozszerzenia o urlop rodzicielski.

  5. Zaświadczenie lekarskie: dokument od ginekologa prowadzącego ciążę, potwierdzający przewidywaną datę porodu.

Zgromadzenie tych danych pozwoli uniknąć późniejszych poprawek lub konieczności dostarczania dodatkowych dokumentów przez pracodawcę.


2. Wybór formy wniosku

Urlop macierzyński można w Polsce zgłosić na dwa sposoby:

  • Formularz Z-3 (druk ZUS) – oficjalny dokument, który jednocześnie zgłasza urlop macierzyński do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

  • Wniosek pisemny (listowny)tradycyjny list do pracodawcy, zawierający wszystkie wymagane elementy.

Pracodawca może udostępnić gotowy formularz Z-3, ale jeśli wolisz tradycyjną formę, wystarczy Ci czysta kartka lub szablon wniosków w firmowym intranecie.


3. Struktura i nagłówek dokumentu

Każdy poprawny wniosek powinien rozpoczynać się od nagłówka:

  1. Miejscowość i datanp. „Warszawa, 10 maja 2025 r.”

  2. Dane adresata

    • Imię i nazwisko przełożonego (np. „Anna Kowalska, Kierownik Działu Kadr”)

    • Dokładna nazwa firmy i jej dokładny adres

  3. Tytuł dokumentunp. „Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego”

Prawidłowo sformatowany nagłówek ułatwia kadrze identyfikację dokumentu i przyspiesza proces jego rozpatrzenia.


4. Treść wniosku – co musi się znaleźć

W głównej części wniosku zawrzyj kolejno:

  1. Wprowadzenie
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu macierzyńskiego…”

  2. Podstawa prawna
    Możesz przytoczyć art. 180–184 Kodeksu pracy lub odpowiedni zapis w ustawie o świadczeniach rodzinnych. To nie jest obowiązkowe, ale dodaje profesjonalnego tonu.

  3. Okres urlopu

    • Od: dzień porodu przewidywanego na podstawie zaświadczenia lekarskiego (np. 1 lipca 2025 r.).

    • Do: koniec okresu macierzyńskiego – np. 20 tygodni później (18 listopada 2025 r.).
      Jeśli planujesz podzielić urlop – napisz:
      Proszę o udzielenie urlopu macierzyńskiego w wymiarze: 14 tygodni przed planowanym porodem i 6 tygodni po porodzie.”

  4. Załączniki
    Wymień dokumenty dołączone do wniosku, np.:

    • Zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu

    • Kopia dowodu osobistego (jeśli wymaga tego pracodawca)

  5. Podpis
    Na końcu dokumentu złóż odręczny podpis i ewentualnie pieczątkę imienną.

Przykład fragmentu treści:

„Na podstawie zaświadczenia lekarskiego z 5 maja 2025 roku proszę o udzielenie mi urlopu macierzyńskiego w wymiarze dwudziestu tygodni, który pozwoli mi poświęcić się opiece nad dzieckiem i zadbać o moje zdrowie. Do wniosku załączam zaświadczenie lekarskie oraz kopię dowodu osobistego.”


5. Termin i sposób złożenia

Zgodnie z przepisami, wniosek o urlop macierzyński najlepiej złożyć najpóźniej na 21 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu. W praktyce jednak warto to zrobić od razu po uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego – daje to czas na ewentualne poprawki i potwierdzenie przyjęcia wniosku przez pracodawcę.

Sposoby złożenia:

  • Osobiście w dziale kadr – poproś o pisemne potwierdzenie odbioru.

  • Mailowowyślij skan lub PDF wniosku oraz załączników na firmową skrzynkę kadr, a oryginały dostarcz w ciągu 7 dni.

  • Przez e-PUAPjeśli firma umożliwia kontakt z URZĘDEM PRACY drogą elektroniczną, możesz wysłać formularz Z-3.


6. Potwierdzenie i dalsze kroki

Po złożeniu wniosku:

  1. Pracodawca ma 7 dni na potwierdzenie przyjęcia wniosku i przekazanie go do ZUS (w przypadku formularza Z-3).

  2. ZUSwypłacając zasiłek macierzyński, na podstawie dokumentów od pracodawcy. Wypłaty następują zwykle w terminie do 30 dni od złożenia wniosku o zasiłek.

  3. Kontakt z kadramisprawdź, czy przyszłe terminy urlopu rodzicielskiego nie wymagają oddzielnego wniosku; wniosek o rodzicielski składasz na co najmniej 14 dni przed zakończeniem macierzyńskiego.


7. Najczęściej popełniane błędy

Przy przygotowywaniu wniosku warto zwrócić uwagę, aby uniknąć typowych potknięć:

  • Brak daty i miejscowościwniosek bez daty jest niekompletny.

  • Nieprawidłowy okres urlopuoblicz dokładnie tygodnie, zwłaszcza gdy rozdzielasz przed- i poporodowy.

  • Brak załącznikówwiększość wniosków wraca do nadawcy z prośbą o dostarczenie zaświadczenia lekarskiego.

  • Nieczytelny podpispracodawca może zwrócić wniosek w razie problemów z identyfikacją.


8. Podsumowanie

Prawidłowo sporządzony wniosek o urlop macierzyński to gwarancja bezstresowego przejścia w nowy etap życia. Kluczem jest przygotowanie wszystkich danych, jasna i zwięzła treść dokumentu oraz terminowe złożenie — najlepiej zaraz po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego. Dzięki powyższemu „krok po kroku” nawet po raz pierwszy stawiająca pierwsze kroki w formalnościach przyszła mama poczuje pewność, że nic nie umknie jej uwadze.

Życzymy spokojnego i dobrze zorganizowanego urlopu macierzyńskiego!

Najczęściej zadawane pytania

Kiedy można złożyć wniosek o urlop macierzyński?
Wniosek można złożyć najwcześniej na 6 tygodni przed planowanym porodem lub zaraz po narodzinach dziecka.
Czy trzeba załączać akt urodzenia dziecka?
Tak, do wniosku należy dołączyć skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Jak długo trwa urlop macierzyński?
Urlop macierzyński trwa 20 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka. Może być dłuższy w przypadku porodu mnogiego.

Źródło:

all4mom, fot. AI