Czym jest wzmożone napięcie mięśniowe?
Napięcie mięśniowe (tonus mięśniowy) jest warunkiem do utrzymania prawidłowej postawy ciała podczas codziennych czynności. Regulowany przez drogi piramidowe i pozapiramidowe, w móżdżku i przedsionku, zapobiega skurczom biernym na proces rozciągania. Niestety, różne czynniki prowadzą do podwyższenia napięcia mięśniowego, na skutek czego tonus spoczynkowy i posturalny odbiega od normy, prowadząc do wystąpienia dolegliwości bólowych oraz zaburzeń ruchu i postawy.
Czym więc jest wzmożone napięcie mięśniowe? To szereg objawów w obszarze mięśniowo-szkieletowym, wynikających z nieprawidłowej pracy układu nerwowego. Objawia się niewłaściwym, nadmiernym napięciem tkanek miękkich kończyn górnych, kończyn dolnych oraz struktur mięśni tułowia i karku.
Jak rozpoznać wzmożone napięcie mięśniowe?
Wzmożone napięcie mięśniowe u Pacjenta, w wielu przypadkach można rozpoznać już na etapie obserwacji lub badania palpacyjnego. Określenie dysfunkcji niekiedy wymaga rozszerzenia diagnostyki o konsultację neurologiczną, badania obrazowe (tomografia komputerowa głowy, rezonans magnetyczny) czy punkcję lędźwiową.
Jak objawia się wzmożone napięcie mięśniowe? Najczęściej obserwujemy:
- prężenie ciała, asymetrię ułożeniową u niemowląt
- zaburzenia chodu i równowagi u dzieci starszych i dorosłych
- zwiększony opór podczas ruchu kończyn, głowy czy tułowia
- zaburzenie koordynacji
- utrudniony ruch zginania oraz prostowania
- przykurcze: statyczne w niepełnym lub dynamiczne w pełnym zakresie ruchomości
- słabą koncentrację
Czynniki wywołujące wzmożone napięcie mięśniowe
Istnieje wiele przyczyn zaburzenia pracy układu nerwowego, prowadzących do wzmożonego napięcia mięśniowego:
- uwarunkowania genetyczne
- przedwczesny poród
- niska masa urodzeniowa dziecka
- krótkotrwałe niedotlenienie dziecka w czasie porodu
- mózgowe porażenie dziecięce
- guzy mózgu
- rozszczep kręgosłupa
- wodogłowie
- urazy o podłożu neurologicznym
- urazy głowy i odcinka szyjnego kręgosłupa
- uszkodzenia rdzenia kręgowego
- choroby układu nerwowego (choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane)
- choroby nowotworowe w obrębie układu nerwowego
- udar mózgu
- ostry lub permanentny stres
- napięcie emocjonalne
- zatrucia środkami chemicznymi
- styl życia związany z utrwalaniem nieprawidłowej postawy ciała
Leczenie wzmożonego napięcia mięśniowego
Wrodzone lub nabyte uszkodzenia układu nerwowego muszą zostać poddane diagnostyce i terapii. Nieleczone, utrudniają lub całkowicie uniemożliwiają dziecku osiąganie kolejnych etapów rozwoju ruchowego. W starszym wieku i u dorosłych, mogą prowadzić do pogłębienia skoliozy, lordozy lub w najgorszym przypadku do kalectwa.