Piosenki z przedszkola – co śpiewaliśmy w latach 90.?

1. Znaczenie piosenek w przedszkolu

W przedszkolu piosenki pełniły wieloraką rolę. Po pierwsze, stanowiły element rytuału dnia – zaczynaliśmy dzień „Dobrze mieć coś do śpiewania”, a kończyliśmy go wspólnym odśpiewaniem kołysanek lub piosenek uspokajających. Po drugie, dzięki nim rozwijaliśmy nie tylko zdolności muzyczne, ale też językowe, bo wiele utworów opierało się na prostych, rymowanych tekstach. Po trzecie, były sposobem na integrację grupy – wspólne śpiewanie budowało więzi między dziećmi, uczyło współpracy i słuchania innych.

Warto też zaznaczyć, że przedszkolne piosenki często nawiązywały do kultowych bajek lub programów telewizyjnych z wcześniejszych dekad. Jeśli chcecie przypomnieć sobie klasyczne bajki z lat 80. i ich historię, warto zajrzeć do artykułu o zagranicznych bajkach z lat 80. – historia, emisja i nowe wersje. Z kolei lista najważniejszych kreskówek z tamtych lat dostępna jest w zestawieniu <a href=””>50 starych bajek i seriali animowanych z dawnych lat.

2. Najpopularniejsze utwory śpiewane w przedszkolu lat 90.

2.1. „Stary niedźwiedź mocno śpi”

Ten klasyk towarzyszył naszym zabawom od pokoleń, ale w latach 90. był równie obecny, jak w dekadach wcześniejszych. Proste słowa i wyrazista melodia sprawiały, że dzieci chętnie klaskały i wykonywały układ rytmiczny, naśladując niedźwiedzia budzącego się z zimowego snu.

Przykładowy refren:

Stary niedźwiedź mocno śpi, mocno śpi, mocno śpi…

Układ taneczny (obracanie się w kółku, klaskanie) towarzyszył zabawie, która rozwijała koordynację ruchową i słuch.

2.2. „Płynie Wisła, płynie”

Kolejna legenda przedszkolnych śpiewanek – melodia rytmiczna, łatwa do zapamiętania i opowiadająca o jednej z największych polskich rzek. W utworze pojawiały się odwołania do różnych zakątków Polski („Wawel”, „Białystok”, „Warszawa”), co w pewnym stopniu wprowadzało dzieci w elementy edukacji geograficznej.

Fragment tekstu:

Płynie Wisła, płynie,
Szaro-bure fale niesie…

Piosenka ta często była wykorzystywana podczas zabaw ruchowych, bo łatwo było wymyślać niejako inscenizacje – naśladując fale, mosty, czy zwierzęta mieszkające wzdłuż rzeki.

2.3. „Kaczka dziwaczka”

To kolejny utwór pochodzący z klasyki polskiej literatury dziecięcej – tekst Jana Brzechwy wpleciony w melodyjną piosenkę. Dzieci uwielbiały tę piosenkę za humorystyczny wizerunek „dziwacznej kaczki” i prostą, śmieszną narrację.

Obraz akcji:
Dzieci naśladowały ruchy kaczek, pływanie, chód na baczność i różne „dziwaczne” elementy w stylu bohaterki utworu.

2.4. „Jedzie pociąg z daleka”

Choć piosenka powstała znacznie wcześniej, to w latach 90. wciąż była obecna w repertuarze przedszkolnym. Przedstawiała pociąg, który „gwiżdże, z dala woła”, co zachęcało dzieci do wspólnej zabawy w podróż koleją. Chętnie śpiewano:

Jedzie pociąg z daleka,
Na nikogo nie czeka…

Często łączono tę piosenkę z prostą plastelinową scenografią – dzieci tworzyły „wagoniki” z rąk, siedziały w rzędach i naśladując odgłosy lokomotywy, wymykały się pretendującemu do roli konduktora.

2.5. „Wlazł kotek na płotek”

Krótka, rymowana piosenka, idealna do wprowadzenia elementów zabawy z gestem. Kotek na płotku, słońce, czy psina – dzieci rysowały scenki palcami, a nauczycielka lub nauczyciel wyjaśniała, co to jest „płotek”, czego nie brakowało w trakcie spacerów po placu przedszkolnym.

3. Wpływy zagraniczne i powiązania z bajkami

Choć w latach 90. większość piosenek w przedszkolu miała rodzimy rodowód, nie brakowało również inspiracji zagranicznych. Na przykład utwory z animacji, które wcześniej oglądaliśmy z rodzicami na blokach programowych lat 80. i wczesnych 90. Wiele z nich to właśnie te bajki, które opisano szerzej w artykule o zagranicznych bajkach z lat 80. – historia, emisja i nowe wersje. Tam znajdziecie informacje o piosenkach z koreańskich, japońskich i amerykańskich seriali animowanych, które następnie adaptowano do polskiej wersji językowej.

Przykład:

• Bajka „Mały Pingwin Pororo” (choć to już późniejszy okres, obecne w polskiej telewizji w latach 90.) miała w oryginale piosenkę o tematyce zimowej, którą polscy tłumacze przerabiali na proste słowa łatwe do śpiewania w przedszkolu.

• Piosenka z kreskówki „Smerfy” przewijała się często w repertuarze – młodsze dzieci uczyły się refrenu w języku polskim, a niektóre przedszkola zachęcały do „gadającej” wersji w oryginale.

Z kolei jeżeli chcecie przypomnieć sobie, jakie jeszcze klasyczne kreskówki były popularne w tamtych czasach, zapoznajcie się z listą 50 starych bajek i seriali animowanych z dawnych lat. Wiele z tych tytułów, jak np. „Muminki” czy „Reksio”, oferowało swój własny repertuar muzyczny, który z powodzeniem mógł inspirować śpiewane w przedszkolu piosenki.

4. Dlaczego warto wspominać lat 90.?

Dziś, kiedy przedszkolaki mają dostęp do tabletów, smartfonów i nowoczesnych aplikacji edukacyjnych, warto przypomnieć, że piosenki z lat 90. miały niezwykły urok prostoty. Melodie były łatwe do zapamiętania, a teksty krótki i czytelne – co pozwalało na naturalne przyswajanie języka. Ponadto mogliśmy rozwijać kreatywność, wymyślając tańce i układy do znanych utworów, co w epoce „analogowej” było jedną z głównych form zabawy ruchowej.

Przedszkolne piosenki to także dowód kulturowego dziedzictwa – łączą pokolenia. Może warto, by rodzice czy dziadkowie przypomnieli współczesnym maluchom „Starego niedźwiedzia” czy „Kaczkę dziwaczkę”? Taka międzypokoleniowa zabawa wzmacnia więzi rodzinne, a jednocześnie pokazuje, że muzyka może być ponadczasowa.

5. Kilka słów o aranżacjach i materiały edukacyjne

W latach 90. nauczycielki często przygotowywały własne akompaniamenty – używano prostych keyboardów lub akordeonów, by wprowadzić dzieci w świat rytmów. Obecnie w internecie możemy znaleźć wiele nagrań instrumentalnych do klasycznych piosenek z tamtych lat. Dzięki nim łatwiej jest przywrócić starą formułę śpiewania, zachowując jednocześnie wysoką jakość dźwięku.

Warto też zwrócić uwagę na materiały dodatkowe – kolorowanki, rysunki i karty pracy, które często powstawały na podstawie przedszkolnych piosenek. Na przykład do piosenki „Płynie Wisła” powstawały kolorowanki z motywem mostów i wizerunkiem rzeki, a do „Kaczki dziwaczki” – serię obrazków ukazujących różne zwierzęta. Dziś te materiały można znaleźć w formie elektronicznej, co umożliwia ich łatwe wydrukowanie i wykorzystanie na zajęciach.

6. Podsumowanie

Piosenki z przedszkola w latach 90. to skarbnica wspomnień, które wciąż mogą bawić i uczyć kolejne pokolenia. Proste melodie, rymowane teksty i bliskie dziecięcej wyobraźni scenariusze – to cechy, które sprawiają, że warto wracać do nich nawet dziś. W artykule przedstawiliśmy przegląd najpopularniejszych utworów tamtego okresu oraz wskazaliśmy na powiązania z zagranicznymi bajkami i klasycznymi serialami animowanymi.

Zachęcamy do odkrywania starych piosenek i sięgania po materiały związane z dawnymi kreskówkami, które były inspiracją dla naszych śpiewanek. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o kultowych bajkach z lat 80., polecamy wpis o zagranicznych bajkach z lat 80. – historia, emisja i nowe wersje, a także zestawienie najlepszych animacji w artykule lista 50 starych bajek i seriali animowanych z dawnych lat.

Niech przedszkolne piosenki znów zabrzmią w waszych domach – przywołajcie je z pamięci i wspólnie cieszcie się magią prostych melodii!