1. Joanna d’Arc (1412–1431)
Joanna d’Arc, znana jako “Orleańska Dziewica”, już jako kilkunastoletnia dziewczyna przekroczyła próg legendy. W wieku 13–14 lat zaczęła doświadczać tzw. wizji, wzywających ją do uwolnienia Francji spod angielskiej dominacji w czasie wojny stuletniej. Młoda chłopka zdobyła zaufanie księcia Karola i stanęła na czele francuskiego wojska, odnosząc zwycięstwa pod Orleanem (1429), co diametralnie odmieniło bieg konfliktu. Choć rok później została pojmana i stracona na słupku, jej czyny zapoczątkowały falę zwycięstw, które doprowadziły do ostatecznego pokonania Anglików i uniezależnienia Francji. Po śmierci została kanonizowana, a dziś uchodzi za patronkę Francji i symbol patriotyzmu.
2. Maryja od Jezusa Ukrzyżowanego – Bernadetta Soubirous (1844–1879)
Bernadetta Soubirous, urodziła się w ubogiej rodzinie w Lourdes, Francja. W wieku 14 lat doświadczyła serii 18 objawień Maryi Niepokalanej. Jej relacje o cudownym źródle uzdrawiającym przyciągnęły pielgrzymów z całego świata, co przemieniło Lourdes w jedno z najważniejszych miejsc kultu i uzdrowień na świecie. Choć początkowo spotykała się z niedowierzaniem ze strony władz kościelnych, ostatecznie jej świadectwo zostało zaakceptowane, a ona sama kanonizowana. Dziś co roku miliony wiernych przybywają do Lourdes, by modlić się i pogrążyć w wodach źródła, wierząc w jego moc uzdrawiającą.
3. Iqbal Masih (1983–1995)
Pakistański chłopiec Iqbal Masih był jedną z najbardziej bolesnych ikon walki z niewolnictwem dzieci. W wieku 4 lat sprzedano go do pracy w fabryce dywanów, gdzie pracował przez pięć lat w skrajnie trudnych warunkach. Wykupiony przez organizację Bachpan Bachao Andolan („Ruch na rzecz ratowania dzieci”), w wieku 12 lat stał się rzecznikiem uwolnionych dzieci. Przemawiał na międzynarodowych konferencjach, budząc oburzenie opinii publicznej nad losem najmłodszych niewolników. Jego działalność doprowadziła do wprowadzenia nowych praw w Pakistanie i zaostrzenia międzynarodowych regulacji zakazujących pracy dzieci. Tragiczna śmierć Iqbala w wieku 12 lat uczyniła go męczennikiem, a jego imię stało się symbolem globalnej walki o prawa dziecka.
4. Anne Frank (1929–1945)
Anne Frank, żydowska dziewczynka z Niemiec, której pamiętnik opublikowany po śmierci stał się jednym z najbardziej poruszających dokumentów Holocaustu. W 1942 roku, w wieku 13 lat, wraz z rodziną ukryła się w tzw. “Aneksie” w Amsterdamie, unikając deportacji. Prowadziła tam dziennik, opisując codzienne życie w ukryciu i nadzieje na lepszą przyszłość. Jej zapiski, pełne refleksji i wrażliwości, po wojnie zostały wydane przez ojca i przetłumaczone na wiele języków. Choć Anne zmarła w obozie Bergen-Belsen w wieku 15 lat, jej dziennik stał się świadectwem okrucieństwa nazizmu i inspiracją dla kolejnych pokoleń, ucząc tolerancji i praw człowieka.
5. Malala Yousafzai (ur. 1997)
Malala Yousafzai, pakistańska działaczka na rzecz prawa dziewcząt do edukacji, od najmłodszych lat zabierała głos przeciwko zakazom edukacji nakładanym przez talibów w regionie Swat. W 2009 roku, mając 11 lat, zaczęła pisać anonimowego bloga dla BBC Urdu, opisując życie pod okupacją talibów. W 2012 roku została postrzelona w głowę przez bojownika talibów za swoje poglądy. Cudem ocalała i kontynuowała działalność, współzakładając Malala Fund. W 2014 roku w wieku 17 lat otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla, stając się jej najmłodszą laureatką. Do dziś Malala inspiruje do walki o edukację i prawa kobiet na całym świecie.
6. Kim Phúc – “Napalm Girl” (ur. 1963)
Choć zdjęcie Kim Phúc po tragicznej napaści napalmem w wiosce Trang Bang w Wietnamie (napad miał miejsce 8 czerwca 1972 roku) zrobiło światową karierę, sama bohaterka miała zaledwie 9 lat. Fotografia autorstwa Nicka Uta ukazująca nagą, poparzoną dziewczynkę uciekającą przed bombami stała się jednym z najważniejszych symboli antywojennych lat 70. Przerażająca scena oburzyła opinię publiczną i przyczyniła się do wzrostu sprzeciwu wobec wojny w Wietnamie. Po latach Kim prowadzi fundację pomagającą ofiarom konfliktów zbrojnych, zaszczepiając w społeczeństwie ideę pokoju i pojednania.
7. Grety Thunberg (ur. 2003)
Choć Greta Thunberg nie jest “dzieckiem” w klasycznym rozumieniu – a nastolatką, jej protesty rozpoczęte w wieku 15 lat wywołały globalny ruch Fridays for Future. W sierpniu 2018 roku zaczęła strajkować przed szwedzkim parlamentem, domagając się działań przeciwko zmianom klimatycznym. Jej samotne siedzenie z transparentem “Skolimstrika för klimatet” przerodziło się w międzynarodową falę protestów młodzieży, która po dziś dzień mobilizuje setki tysięcy uczniów. Uznana przez “Time” za jedną z najbardziej wpływowych osób i nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla, stała się twarzą drogi do ratowania planety.
8. Mary Shelley (1797–1851)
Chociaż Mary Shelley napisała “Frankensteina” jako 18-latka w 1818 roku, jej twórczość wpłynęła na rozwój literatury science fiction i sposób myślenia o nauce oraz etyce eksperymentów. Jej powieść, napisana podczas letniego pobytu w Szwajcarii, zainspirowała późniejszych pisarzy i filmowców, a pojęcie “frankensteinowskiego potwora” weszło na stałe do kultury masowej. Shelley pokazała, że nawet młoda kobieta może stworzyć dzieło, które przetrwa wieki i poruszy wyobraźnię kolejnych pokoleń.
Podsumowanie
Historia zna wiele przykładów tego, że wiek nie stanowi bariery dla odwagi, idei czy ciepła ludzkiego serca. Dziewczynka z Orleanu, chłopiec uwolniony z warsztatu tkackiego, żydowska nastolatka pisząca pamiętnik, czy dziś nastoletnia obrończyni klimatu – wszystkie one udowodniły, że nawet najmłodsi mogą wpłynąć na losy świata. Ich czyny i świadectwa przynoszą refleksję nad siłą jednostki i potęgą nadziei. Być może to właśnie dzięki ich odwadze my – obserwujący ich dokonania – zrozumieliśmy, że zmiana jest możliwa, gdy jesteśmy gotowi uwierzyć w swoje powołanie, niezależnie od wieku.
