1. Kevin sam w domu (1990)
Absolutny numer jeden grudniowych emisji. Jedna z najlepiej zarabiających komedii świątecznych w historii, do tego film, który w Polsce stał się rodzinnym rytuałem. Fabuła jest prosta: chłopiec zostaje sam na święta i musi przechytrzyć włamywaczy – i działa to do dziś.
2. Kevin sam w Nowym Jorku (1992)
Kontynuacja sukcesu. Tym razem zimowy Manhattan, wielki hotel i ci sami, niezbyt rozgarnięci przestępcy. Widzowie traktują oba „Keviny” jako jedną całość, dlatego druga część też jest w ścisłej czołówce popularności.
3. Grinch: Świąt nie będzie (2000) / Grinch (2018)
Zielony stwór, który nienawidzi świąt, a potem odkrywa ich sens – to motyw, który działa w każdej wersji. Zarówno film aktorski z Jimem Carreyem, jak i animacja z 2018 r. mają bardzo duże widownie i regularnie wracają w grudniu.
4. Elf (2003)
Lekka, ciepła komedia o człowieku wychowanym przez elfy. Idealna do wspólnego oglądania, często emitowana w telewizji i na platformach. Dla wielu osób to już „nowy klasyk”.
5. To właśnie miłość (2003)
Brytyjska opowieść złożona z kilku historii dziejących się przed Bożym Narodzeniem. Wciąż bardzo popularna w Europie, w Polsce dodatkowo kojarzona z późniejszym sukcesem „Listów do M.”. Święta są tu scenerią dla różnych odcieni miłości.
6. Cud na 34. ulicy (1947 / 1994)
Historia mężczyzny, który twierdzi, że jest prawdziwym Świętym Mikołajem, to jedna z najbardziej klasycznych świątecznych baśni. Dzięki remake’owi z lat 90. zna ją także młodsze pokolenie.
7. To wspaniałe życie (1946)
Film Franka Capry, który od lat jest w czołówce świątecznych zestawień. Pokazuje, że wartość człowieka mierzy się tym, ile znaczy dla innych. Dlatego wciąż jest oglądany, mimo że powstał kilkadziesiąt lat temu.
8. Opowieść wigilijna (różne wersje)
Historia Ebenezera Scrooge’a i trzech duchów świąt to fundament bożonarodzeniowej kultury. Wersja animowana z 2009 r. tylko ją odświeżyła. Każda nowa generacja dostaje „swoją” wersję Dickensa.
9. Ekspres polarny (2004)
Animacja o chłopcu jadącym magicznym pociągiem na biegun północny. Bardzo świąteczna wizualnie, często puszczana dzieciom w grudniu, dobrze sprawdza się do wspólnego oglądania.
10. W krzywym zwierciadle: Witaj, Święty Mikołaju (1989)
Komedia o rodzinie Griswoldów, która pokazuje święta od strony katastrofy: zepsute dekoracje, goście, stres. W USA to film stale obecny w grudniowych ramówkach, u nas – znany i lubiany.
11. Śnięty Mikołaj (1994)
Historia faceta, który przypadkiem zostaje następcą Mikołaja. Film doczekał się kontynuacji i w wielu domach jest jednym z „tych dziecięcych świątecznych filmów”.
12. Koszmar przed świętami (1993)
Nieco mroczniejsza, „burtonowska” wizja świąt, łącząca Halloween z Bożym Narodzeniem. Część widzów ogląda ją jesienią, część zimą, ale w wielu zestawieniach świątecznych po prostu się pojawia.
13. Szklana pułapka (1988)
Akcja dzieje się w Wigilię, więc spora grupa widzów traktuje ten film jak świąteczny. To nie jest klasyczna baśń bożonarodzeniowa, ale w praktyce często ląduje w grudniowych maratonach.
14. Holiday (2006)
Romantyczna komedia o zamianie domów między Anglią a USA. Śnieg, dekoracje, zimowy klimat i gwiazdorska obsada powodują, że ludzie wracają do tego filmu właśnie w grudniu.
15. Listy do M. (2011)
Polski, świąteczny hit kinowy, mocno inspirowany brytyjskim „To właśnie miłość”. Udowodnił, że w Polsce też da się zrobić bardzo oglądany film osadzony w klimacie Bożego Narodzenia. Kolejne części tylko to potwierdziły.
16. Cicha noc (2017)
Polski, bardziej dramatyczny obraz rodzinnej Wigilii. Dzieje się dokładnie w święta i właśnie dlatego jest wymieniany w zestawieniach filmów „na Boże Narodzenie” – pokazuje tę mniej cukierkową stronę świąt.
17. Klaus (2019)
Znakomita animacja o początkach legendy Świętego Mikołaja. Bardzo dobrze przyjęta przez widzów i krytyków, jedna z najciekawszych świątecznych produkcji ostatnich lat.
18. Artur ratuje Gwiazdkę (2011)
Dynamiczna, nowoczesna animacja o tym, jak wygląda „logistyka świąt”. Bardzo rodzinny film, często wybierany w grudniu na wspólny seans.
19. A Christmas Story / Opowieść wigilijna Ralphiego (1983)
W USA to film, który leci niemal co roku i ma status klasyka. W Polsce jest mniej znany, ale jeśli mówimy o popularności świątecznej w wymiarze amerykańskim – nie można go pominąć.
20. Red One (2024)
Duża, gwiazdorska produkcja akcji osadzona w świątecznym klimacie. Szybko trafiła na listy „nowych filmów bożonarodzeniowych” i dobrze poradziła sobie w streamingu, co sprawiło, że zaczęto ją dopisywać do współczesnego świątecznego repertuaru. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć: kinowo nie była tak mocna, jak zakładano, ale widzowie ją obejrzeli – i to jest fakt.
Podsumowanie
Gdyby trzymać się wyłącznie światowych box office’ów, lista wyglądałaby trochę inaczej. Ale jeśli połączymy to, co rzeczywiście ogląda się na świecie od dekad („Kevin”, „Grinch”, „To wspaniałe życie”, „Cud na 34. ulicy”, „Elf”), z tym, co w Polsce realnie ma widzów w grudniu („Listy do M.”, „Cicha noc”), to właśnie taka dwudziestka jest dziś najbardziej uczciwa. Pokazuje i tradycyjne historie o sensie świąt, i komedie rodzinne, i animacje, i nawet spór o to, czy „Szklana pułapka” jest filmem świątecznym. A święta i tak zweryfikują wszystko – po prostu włączymy to, co lubimy najbardziej.
