Jak dbać o koce i narzuty, by długo wyglądały jak nowe?

Klucz na start: metka, rozmiar, bęben

Zawsze zacznij od metki pielęgnacyjnej. Jeśli koc ledwo mieści się w pralce, nie piorę go na siłę: brak miejsca oznacza gorsze płukanie, mocne tarcie i szybsze mechacenie. W takim wypadku wybierz wannę, pralnię albo pralkę o większym bębnie. Ciężkie, nasiąknięte koce podnoś oburącz — mokra tkanina łatwo się rozciąga.

Materiał ma znaczenie: zasady szczegółowe

Wełna (merino, kaszmir, alpaka)

• Częściej wietrz, pierz rzadko.

• Wybieraj program „wełna/delikatne”, zimną lub letnią wodę i detergent bez enzymów oraz bez wybielaczy.

• Bez szoków termicznych i bez mocnego wirowania.

• Suszenie na płasko, uformuj do kształtu.

Bawełna i len

• Piorę w 30–40°C z podobnymi kolorami.

• Suszarka tylko na niskiej temperaturze (powoduje mniej skurczu); najlepiej na powietrzu.

• Len prasuj na lekko wilgotno, po lewej stronie.

Mikrofibra, polar, minky, fleece

• Bez płynu do płukania (spłaszcza włókna, odbiera „miękkość”).

• Krótkie pranie w chłodnej wodzie, dokładne płukanie.

• Suszenie naturalne lub bardzo niska temperatura w suszarce.

Akryl i mieszanki syntetyczne

• Skłonność do pillingu i elektryzowania.

• Prać na delikatnym cyklu, odwrócone na lewą stronę, najlepiej w woreczku.

Futerka (sztuczne)

• Delikatne pranie, bez płynu do płukania i bez wysokiej temperatury.

• Suszenie tylko naturalne, potem rozczesywanie szerokim grzebieniem.

Narzuty pikowane, z frędzlami, aplikacjami

• Woreczek do prania lub siatka ochronna.

• Niskie wirowanie; jeśli metka wskazuje czyszczenie chemiczne, nie ryzykuj pralki.

Detergenty, dodatki, ustawienia

• Mniej proszku = lepiej. Nadmiar zostawia sztywny osad i przyciąga brud. Jeśli masz wątpliwości, włącz dodatkowe płukanie.

• Zero chloru dla kolorów i włókien białkowych (wełna). W awaryjnych sytuacjach używaj odplamiacza tlenowego tylko na materiałach, które go tolerują (sprawdź metkę).

• Płyn do płukania: ostrożnie. Może obniżać chłonność i przyspieszać pilling; dla mikrofibr i futerek — niewskazany.

• Wirowanie: delikatne tkaniny 400–800 obr./min lub samo odcieknięcie; standardowe koce 800–1000 obr./min, jeśli metka pozwala.

Suszenie: miękkość i kształt

• Zawsze dosusz do końca przed złożeniem — wilgoć = zapach i ryzyko pleśni.

• Wełna, akryl, futerka, bardzo ciężkie narzuty — na płasko w przewiewie, z dala od słońca i kaloryfera.

• Bawełna/mikrofibra — mogą trafić do suszarki na niskiej temperaturze. Piłki do suszarki (wełniane lub gumowe) rozbiją zbitą tkaninę i zastąpią płyn do płukania.

• Unikaj pełnego słońca przy intensywnych kolorach — UV wybija barwnik.

Plamy i zapachy: rób to od razu

• Zasada 1: szybko, delikatnie, punktowo.

• Białkowe (mleko, krew) — zimna woda, delikatny detergent, bez gorąca.

• Tłuste — kropka płynu do naczyń na plamę przed praniem.

• Kawa, herbata, wino — delikatny detergent; odplamiacz tlenowy tylko jeśli materiał/kolor na to pozwala.

• Nie trzyj mocno: tamponuj ściereczką, by nie rozciągnąć splotu.

• Zapachy usuwaj wietrzeniem i krótkim praniem; można posypać lekko sodą, wytrzepać i odświeżyć.

Pilling, kłaczki, sierść

• Mechacenie ścinaj golarką do ubrań lub kamieniem do swetrów; nie skub palcami — zaciągniesz włókna.

• Sierść usuń przed praniem rolką lub gumową rękawicą; pranie „z sierścią” utrwala problem i zapycha filtry.

• Nie łącz w bębnie koca z rzeczami z rzepami, suwakami, twardymi elementami.

O mikroplastikach (mikrofibra, fleece)

Jeśli pierzesz syntetyczne koce, rozważ woreczek filtrujący lub filtr na odpływie pralki — ogranicza uwalnianie mikrocząstek do kanalizacji. Pranie w chłodnej wodzie i na krótkich programach też redukuje ścieranie włókien.

Przechowywanie i ochrona przed molami

• Odkładaj czyste, suche koce; brud i pot przyciągają owady.

• Przechowuj w bawełnianych pokrowcach lub pudełkach z cyrkulacją. Długie przechowywanie we workach próżniowych spłaszcza włókna (zwłaszcza wełnę) i zatrzymuje wilgoć.

• Na mole: cedr, lawenda i — gdy podejrzewasz jaja/larwy — mrożenie w –18°C przez 48–72 h w szczelnym worku, a potem dokładne dosuszenie i napowietrzenie.

Pielęgnacja między praniami

• Wietrz regularnie w suchy, chłodny dzień — to odświeża bez zużycia włókien.

• Odkurzanie końcówką do tapicerki usuwa kurz i pyłki bez moczenia.

• Rotuj koce i narzuty w użyciu — równomiernie się zużywają, nie powstają „ścieżki”.

Kiedy oddać do pralni

• Metka mówi „tylko czyszczenie chemiczne”.

• Koc/narzuta są zbyt duże lub ciężkie dla domowej pralki.

• Plamy są złożone (np. tłuszcz + barwnik) lub tkanina ma delikatne zdobienia/pikowania.

Podsumowanie

Największy wpływ na trwałość mają: zgodność z metką, niskie temperatury i delikatna mechanika, dokładne suszenie oraz mądre przechowywanie. Wełnę pierz rzadko i susz na płasko, bawełnę i len chroń przed wysoką temperaturą, mikrofibrę pierz bez płynu do płukania i susz chłodno. Reaguj szybko na plamy, pilling usuwaj golarką, a przed schowaniem dopilnuj czystości i suchości. Te proste kroki realnie sprawiają, że koce i narzuty wyglądają „jak nowe” znacznie dłużej.